“Çağın hastalığı” olarak tanımlanan obezite sadece fiziki görünümü bozmakla kalmayıp vücuttaki tüm organları sık sık spor ve yürüyüş yapmak.
Suadiye Memorial Tıp Merkezi Dahiliye Bölümü’nden Uz. Dr. İsmail Yağız günde 10 bin adım atarak aktif bir yaşamın kapılarının aralanacağını belirterek obezite ile başetmenin yolları hakkında bilgi verdi.
OBEZİTE RİSKİNİZİ HESAPLATIN
Vücut kitle indeksi(BMI) yani kilonuzun boyunuza oranı oldukça pratik bir yöntemdir ve obezite tanısı için sıkça kullanılır. Bu hesaplama şu şekildedir:
VKI (BMI) = kilo (kg) / boy (m²)
VKI (BMI) 18-25 arası normal
25-30 arası kilolu
30-35 arası 1. derece obezite
35-40 arası II derece obezite
40 ve üzeri aşırı obez
Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar VKI 27 kg/m ve üzerindeki insanlarda risklerin katlanarak arttığını göstermektedir.
Obezite hesaplaması için kullanılan bir diğer bir yöntem ise bel çevresi ölçümüdür. Eğer VKI 25 -35 arasında ise daha anlamlı sonuçlara ulaşılıyor. Erkeklerde 102 cm kadınlarda 80 cm civarındadır.
OBEZİTE İLE BERABER ARTAN RİSKLER
Obezite ile beraber olan hastalıklara hemen her gün neredeyse yenisi ekleniyor. Yapılan çalışmalar Amerika toplumunun % 80 nin kilolu ve şişman olduğunu gösteriyor.
Obezite ile beraber görülen hastalıkların bazıları:
Mekanik strese bağlı kas ve kemik hastalıkları
Uyku apnesi
Kardiyak aritmi (Kalp atışlarında düzenszlik)
Ani ölüm
Nefes darlığı
Hipertansiyon
Kardiyovasküler Hastalıklar
Kanser(kolon rahim ve özefagus )
Tip 2 Diyabet
Hiperlipidemi( Kan yağlarının yüksekliği)
Reflü
Safra kesesi taşı
OBEZİTE NEDEN GÜN GEÇTİKÇE ARTIŞ GÖSTERİYOR?
Birçok nedene bağlı olarak şişmanlıyoruz. Özetleyecek olursak;
1.Hareketsizlik: Sosyo ekonomik düzey ile bağlantılı olarak aktif olmayan bir yaşam tarzımız olduğu için çoğunlukla obezite daha fazla görülüyor. Öncelikle ne kadar hareketli bir yaşamımız var onu bilmek gerekiyor. Amerika’da gerçekleştirilen bilimsel araştırmalarda hareketli bir yaşam için gerekli değerler adımölçer ile hesaplanmış ve bunun vücuda etkileri araştırıldı. Bulunan değerler ise ilginç. 5000 adım ve altı “sedanter” denilen hareketsiz yaşam 10 000 bin adım ve üzeri ise “aktif bir yaşam”ı anlatıyor.
2.Alınan gıdaların miktarının ve kalorisinin fazlalıgı yağ içeriğinin yüksekliği
3.Yaşlanma ve aaaabolizma hızının yavaşlaması
4.Hormon bozuklukları (Diyabet böbrek üstü bezi hastalıkları vs )
5.İlaç kullanımı (Hormon düzenleyici ilaçlar kanser ilaçları vs.)
6.Genetik hastalıklar
7.Psikojen yeme bozuklukları
8.Düşük doğum ağırlığı ile doğum
9.Gebelik sırasında diyabet gelişmesi
10. Irksal farklılıklar
OBEZİTEDEN KORUNMANIN İLK ŞARTI FARKINDALIKTIR
Öncelikle yaşınıza göre doğru kiloda olup olmadığınızın farkına varmalısınız. Sizce birseyler yanlıs gidiyorsa mutlaka sağlık kontrolleriniz yaptırmalısınız.
KİLO VEREREK KANSER RİSKİNİZİ YARI YARIYA AZALTIN
Bilimsel araştırmalar sıkı kilo kontrolünün ve fiziksel egzersizin kanser önleyici etkisi oldugunu gösteriyor. Sadece kilo vererek kanser riskinizi % 50’ ye kadar varan oranlarda azaltabilirsiniz.
Diyabet gelişimini 11 kat azaltırsınız.
Hipertansiyon hastalığına yakalanmanızı 4 kat düşürürsünüz.
Hiperlipidemi riskinizi 4 kat azaltırsınız.
Kemik erimesi ve yıpranmasını önlersiniz.
Daha mutlu ve pozitif bakıs açısı sağlarsınız.
Enfeksiyonlara karşı bağışıklığınızı güçlendirirsiniz.
Enerjik bir yapıya kavuşursunuz.
Yani kısaca sağlıklı ve uzun bir yaşamı garanti altına alırsınız.
ALDIĞINIZ KALORİLERİ AZALTIRKEN HARCADIĞINIZ KALORİYİ ARTIRMALISINIZ
Obezitenin tedavi prensibi buna göre besinlerle aldığı kalorinin cetveli yapılır ve harcanacak enerji planlanır.
Tedavinin işe yarabilmesi için HAYAT TARZI DEĞİŞİKLİĞİ mutlaka yapılmalıdır. Asıl hedefin kilo vermek deği planlanan kilo hedefinde yaşamı devam ettirmek olduğu hiçbir zaman unutulmamalıdır.
1.Diyet Ve Egzersiz Tedavileri
Egzersiz obezitenin en önemli ve sonuç veren uygulamasıdır.Egzersiz olmadan yapılan bütün tedaviler başarısız kalabilir.Egzersiz programları öncelikle aktivite düzeniniz bilinerek yapılmalıdır.American College of Sports Medicine birliği bu konuda bilimsel algoritmalar düzenlemiştir.Hareketli bir yaşam için günlük atılan adım sayısının 10000 den az olmaması gerekliliği belirtilmiştir.
Yapılan diyet programları ile başlangıç kilosunun % 5-10 kadarı özellikle ilk 6 ay içinde verilebilir. Mutlaka doktor ve diyetisyen kontrolünde yapılmalıdır. Her bireyin farklılığı kilo kontrolünde ön plana cıktığından fotokopi diyetler yerine mutlaka profesyonel yardım alınmalıdır. Kilo vermenin başarısı ancak verilen kilolar geri alınmadığında ortaya çıkar.
2.İlaç Tedavileri
Diyet ve egzersiz tedavilerinden başarılı sonuçlar alınamadığında düşünülmelidir. Unutulmaması gereken en önemli nokta diyet egzersiz ve hayat tarzı değişikliği yapılmadan ilaç tedavisinin mucizeler yaratamayacağıdır. Piyasada bulunan onaylı antiobezite ilaçlarının bir takım yan etkileri olduğundan mutlaka ama mutlaka doktor kontrolunde kullanılması gerekir.
3.Cerrahi Tedaviler
Önceki cerrahi dışı tedavilerle kilo verememiş by pass yapılması gibi bir takım teknikler bulunmaktadır.